afsluitende tocht

Het regent een klein beetje.... maar toch gaan we aan boord van een luzzu, een vissersboot die nu is omgebouwd om groepen mensen door de haven en over een stuk zee te kunnen varen. Hij legt aan bij de kade van het hotel zelf, hoe luxe kun je het hebben! Het begint wel een klein beetje harder te regenen, te waaien... Om iedereen te beschermen tegen deze oerkrachten worden de zijdoeken gesloten. Tja, dan kan ik geen foto's maken.... dus ga ik op het bankje aan de zijkant zitten. Malta ziet er mooi uit vanaf het water. Dat kalksteen heeft wel wat. Eenmaal op zee gaat het er nog iets ruiger aan toe, ik word kleddernat :) maar geniet nog steeds van het uitzicht! Pas na ruim een uur heb ik echt geen handen meer over van de kou. Noodgedwongen stop ik met fotograferen.






In Sliema aangekomen was het wel springen om van boord te geraken. Zelfs degenen die onder het zeil zaten op de voorste banken waren goed nat (oké, niet zo nat als ik, maar ik zat dan ook vrijwillig in de regen). We hebben een 3 kwartier om in Sliema rond te kijken alvorens we in het restaurant worden verwacht. De regen striemt werkelijk door de straten, er is een overdekt winkelcentrum wat we dus goed gaan bekijken... een echte Maltezer muts is het resultaat. En een kalender met Maltezer plaatjes, april slaan we over of we plakken er een plaatje overheen :)

Ta' kris restaurant presenteert ons een Maltese set menu. We starten met een Maltese Platter. Grote schalen met bigilla (bonendipsaus), ajoli (tonijn en brooddip met kappertjes en tomatenpuree), Maltese worstjes, olijven (van die lekkere grote), Gbejna (overheerlijke lokale geitenkaas), zongedroogde tomaatjes, kappertjes die lokaal zijn geoogst, boterbonen gemarineerd in olijfolie en knoflook en dat alles met warm Maltees brood (noemen ze Ftira).
Dit voorgerecht is zo absurd lekker maar ook zo absurd veel dat er eigenlijk wat ons betreft geen hoofdgerecht meer hoeft te komen. Maar zo zit een set menu uiteraard niet in elkaar. Nu volgen grote schalen met iets dat op gehaktballen lijkt. Bragioli is gevulde beeflapjes en de vulling bestaat uit gehakt, peterselie, bacon, ei en kaas. Dit alles gebakken in de olijfolie met tomaat, laurierblad en wijn. Als je slim bent neem je een halve.... want al gauw komt de tweede serie schalen op tafel: traditioneel klaargemaakt konijn. En dit moet ik dus echt onthouden! Marineer het konijn eerst in wijn, vervolgens in knoflook en azijn en dan in de oven bakken in een rode wijnjus. Wat jammer dat ik geen doggybag bij me had! De vis die volgde heb ik aan mijn neus voorbij laten gaan, zo ook alle groenten die op tafel verschenen.
Het lijkt onderhand wel een receptenblog... Het dessert: Imqaret en Helwa tat-tork. Die gefrituurde dadelbroodjes waren wel lekker, dat mierzoete Helwa hoeft voor mij niet, ik eet wel de bijbehorende amandelen. Als laatste werd dan nog een Maltese koffie aangeboden, met oranjebloesemwater, kruidnagel en een drupje anisette. Gelukkig mocht je ook gewoon koffie bestellen.
Buiten regent het nog steeds.... En dan zie ik zo maar de perfecte regenlaars! Dat we daardoor bijna terug moesten lopen naar Valletta had ik er zelfs voor over.

Terug in het hotel beginnen we maar de koffers te pakken. Vanavond gaat de rest van de groep nog naar een concert van Händels Terpsichore. Wij gaan ons vermaken met een boek! Tenslotte mogen we morgenvroeg om 5 uur opstaan....

Regen, maar ook zon!

Het regent, eindelijk klopt het voorspelde weerbericht. Enige nadeel van dit feit is dat we niet met het bootje naar de Blue Grotto kunnen varen. Sterker nog, ze varen gewoon niet uit en dus lopen enkele die-hards een stuk van het pad. Het stormt ook nog "een beetje", we waaien bijna weg :) maar het uitzicht is prachtig! Daar heb ik wel een natte trui voor over.


De tempels van Ħaġar Qin en Mnajdra staan onder grote tenten die de erosie zouden moeten tegengaan. In het bijbehorende museum staan nog enkele originele stukken. Vooral de tempel van Ħaġar Qin is eigenlijk voor een groot deel herbouwd zoals het eruit gezien zou moeten hebben. De tempel van Mnajdra staat 500 meter verderop, je moet er een redelijk steil pad voor aflopen. Er staat een flinke wind maar het is wel een erg mooie wandeling! Ook al was het niet de bedoeling dat we die tocht maakten... De bus wacht op ons, oeps!



In Marsaxlokk zouden er wellicht kraampjes met toeristische prullaria staan (het waait te hard? Het regende flink in de morgen?). Het vissersdorpje laat wel mooi beschilderde boten zien, en de onderbroeken van mevrouw pastoor. De zon is doorgebroken, de wind blijft goed waaien.


De lunch wordt gebruikt in Marsascala. Vooraf een cocktail van zeevruchten. Niet in één glas of schaaltje.... verschillende schaaltjes octopus en andere inktvissen, neem zoveel je wilt, heerlijke mosselen, garnalen en het geheel werd afgemaakt met pasta en kokkels. Eigenlijk heb je dan al lang genoeg maar het hoofdgerecht is dan nog niet geweest. Zeebaars en tarbot. En dan weten ze ook nog een nagerecht te serveren.... Gelukkig mag je ook alleen een espresso drinken.

Enkele uren rust in het hotel (tenslotte is het een bejaardentrip, dat mogen we niet vergeten!) en dan zonder diner (help! ik wil ook niks meer....) naar de cantates van Bach luisteren....



Overigens bestond de mogelijkheid om de reis alsnog om te boeken. We zouden dan vrijdagmiddag terugvliegen. Die avond volgden wij het programma toch niet en om nou gezellig op zaterdagmorgen 5 uur op te staan.... Volgens de plaatselijke agent zou het ongeveer 100 euro kosten. Maar hij mocht het niet regelen, het moest per se via Musico Reizen. En toen waren de omboekingskosten ineens 241 euro per persoon.... Daar kunnen we hier een week van leven! Dus vertrekken we toch gewoon zoals afgesproken op zaterdagmorgen.

Mdina en Rabat

De catacomben van St. Agatha staan op het programma. Jeetje wat is het vochtig daarbinnen! De fresco's worden nu overgeschilderd, zoiets als een kleurplaatje voor volwassenen. Maar binnen de lijntjes blijven? Ho maar!


Oeps. Het is weer heilig wat de klok slaat. Dat gaat me zo langzamerhand wel tegenstaan. Natuurlijk snap ik dat een groot gedeelte van de Maltese cultuur voortkomt uit gelovigheid maar zo goedgelovig ben ik niet en zal ik ook wel nooit worden.


We gaan dus maar een rondje door het dorp lopen, over een uurtje moeten we weer bij de bus zijn.



Te koop:

Vanuit Rabat kun je te voet naar Mdina. Als je dan door de toegangspoort loopt krijg je wel het idee dat alle 400 inwoners ook een auto hebben, zij zijn de enigen die hier mogen rijden. Uiteraard worden er veelvuldig toertjes met de paardenkoers aangeboden. Even wachten en de prijs zakt meteen 5 euro... Joepie, ook hier mogen we weer een kerk bezoeken! Ik blijf toch maar liever buiten foto's maken, er is genoeg te zien. Het is echt een leuk stadje, je waant je bijna in de middeleeuwen (op die auto's na dus).


In het Xara Palace Hotel krijgen we een lunch aangeboden, en wat voor een! Er is zelfs een speciale menukaart voor ons gemaakt. We beginnen met dubbelgebakken geitenkaas met pijnboompitten en een basilicumdressing. Vervolgens een zalmbaars op een bedje van gesneden prei en knolselderij, overgoten met een pittige saus, getrokken uit schaaldieren. Het geheel werd afgesloten met een crème brûlée waarop een sorbet van banaan en passievruchten was gespoten, en natuurlijk een goede espresso. Waarom staat dit hier? Ach, misschien krijg ik dan thuis ook zo'n lunch?

Uitzicht vanaf het restaurant:

Even opladen en dan krijgen we een lezing door Jan Willem de Vriend, de oprichter en artistiek leider van Combattimento Consort Amsterdam. Bevlogen vertelt hij meer over het leven en de werken van Telemann. En omdat we donderdagavond met CCA de boer opgaan met Bach licht hij ook deze cantates toe. Eva Buchmann vertelt meer over de opera Pimpinone. Zij heeft de regie over de opera zelf.

En dan de opera zelf.... Pimpinone is geschreven als tussendoortje van serieuze opera's. Maar met enkele muzikale grepen wordt deze, oorspronkelijk 40 minuten durende, mini-opera tot een geheel van anderhalf uur op de planken gezet. Ik mag onbeperkt foto's maken, zonder flits. Ik hoef niet uit te leggen dat ik me enorm geamuseerd heb?! Grandioos spel, prachtige muziek, mooie stemmen. Kortom, genieten!! Nope, geen foto's hier, hiervan maak ik een aparte post, dat is die opera wel waard :)

Archeologie en jong spul

Deze morgen bezoeken we het Archeologisch museum. Eerst flink wat mooi materiaal uit de neolithische tijd. Zo zie je maar weer hoe je genept wordt wanneer je replica's voorgeschoteld krijgt. De vrouwenbenen met rok blijken in het echt nog maar voor de helft te bestaan. Wonderbaarlijk hoeveel stenen bewaard zijn gebleven waarop de motieven nog goed zichtbaar zijn, sommige zelfs met een uitstekend reliëf. Heel veel beeldjes, veelal toch vrouwen voorstellende. Prachtig om te zien.


Boven in het museum wordt de bronstijd tentoongesteld. Iets minder indrukwekkend, potten en vazen heb ik genoeg gezien. Wel leuk zoals een stuk natuur wordt weergegeven. Je loopt over glas.... reken maar dat je ineens voorzichtig loopt, alsof je er zo doorheen zou kunnen zakken. De suppoost heeft er zin in vandaag (en wie weet wel alle dagen). Ze wijst op alle -in haar ogen- leuke, curieuze dingen. Druk op een knop en je ziet je toekomst. Inderdaad, een skelet. Ook de "slaapplaats" leek haar wel wat. Een prachtig soort gebakken grafkist. Goh, ik moet straks heel wat foto's tussenvoegen....


Er was ook een wisselende tentoonstelling, tot en met januari tekeningen en schilderijen van H.M. Batesman, een humoristische kunstenaar en cartoonist met een zwak voor Gozo. Er hangen dan ook heel wat aquarellen met vergezichten. Maar het mooiste zijn de politieke spotprenten voor het ministerie van gezondheid. Coughs and sneezes spread diseases, maar dan wel in een munitiefabriek... Veel cartoons zijn ook in de Punch gepubliceerd.


's Middags hebben we Casa Rocca Piccola bekeken. Een huis met 53 kamers waarvan er 12 voor het publiek geopend zijn. De markies bewoont nu met zijn vrouw en 4 kinderen de dienstbodenkamers. Ze hebben in de loop der jaren van alles verzameld en zo de 12 kamers zo goed mogelijk in oude stijl heringericht. Alleen de eetkamer wordt nog éénmaal per jaar gebruikt, met kerst. Op mijn vraag waarom ze dan niet in hun eigen vertrekken aten.... die zijn een stuk kleiner en dan kunnen ze de gasten niet met goed fatsoen kwijt. De ara op de binnenplaats geniet van het publiek.



In de kelder, die behoorlijk groot is, woonden tijdens bombardementen in WO-II tot 200 bewoners van de stad. Zij konden via een gang de kelder bereiken. De familie kon via de binnenplaats naar de schuilkelder. Oorspronkelijk had iedere woning zo'n kelder, alleen werden die gebruikt voor de opvang van (regen)water. De familie besloot de watertoevoer te sluiten en de kelder zo geschikt te maken voor bewoning.

En deze vriend ga ik zeker nog eens opzoeken! Heel speels :)


Trip to Gozo

Om half 10 rijdt de bus voor, we gaan naar Gozo! Van tevoren was gezegd paraplu's of degelijke regenkleding mee te nemen. Nu neem ik 's morgens eerst een duik in het zwembad. Dan wordt mijn haar ook nat dus waarom zou ik een plu tegen eventuele (!) regen meenemen? Een handdoek leek mij handiger. En die kan ook uitkomst bieden bij eventuele opvliegers... Niet dat ik daar last van heb...

Het blijkt nog bijna een race tegen de klok te worden om de ferry op tijd te halen. In Cirkewwa gaan we aan boord om een heerlijk onstuimige bootreis van een half uurtje te ondernemen. Prachtig zoals die zee tekeer gaat! Het is 6 km, ongeveer anderhalf keer de afstand Texel-Den Helder. Maar wel veel mooiere uitzichten onderweg. Je moet je wel aan de reling vasthouden anders waai je echt alle kanten op.

In Mgarr staat een dubbeldekker klaar, het waait nog steeds flink dus dat wordt genieten op het bovendek! We rijden naar Dwejra. Jammer genoeg worden we daar overgeladen in een gewone bus. Er was iets mis met de communicatie, daarvan hebben we dus wel even kunnen profiteren maar de gids wilde toch wel graag haar verhaal kwijt dus wordt de tocht met een normale bus voortgezet. De bus die we op Malta tot onze beschikking hebben mag niet oversteken, dit om oneerlijke concurrentie te voorkomen.
De nieuwe chauffeur heeft ook wel enkele leuke ideeën en zo bekijken we toch nog behoorlijk wat vandaag. Niet noodzakelijkerwijs in deze volgorde (dat was niet bij te houden ): Gharb (met een extra streepje door de H), Marsalforn, Ramla L-Hamra (weer dat extra streepje), Qala, Xewkija en de Citadella. Deze laatste ongeveer vanaf alle mogelijke kanten. We werden ook nog bij een kerk gedropt waar een boer en boerin een of andere verschijning gehad zouden hebben. Niet echt aan ons besteed maar ook hier: de omgeving was prachtig! En wat een uitzicht bij Calypso's cave... Je mag dan wel niet meer afdalen naar de grot maar wat is de omgeving mooi.
We lunchen in Xlendi, een badplaats. Het nonnenpaadje zorgde ervoor dat de nonnen ongezien konden gaan zwemmen. Dat had ik nou best nog willen lopen maar daar was de tijd niet voor. We komen beslist nog eens terug hier! Dan huren we een auto waarmee we alles kunnen gaan bekijken wat we maar willen zien.

Impressie van Gozo




En de alleroudste deelnemer aan de tocht was zo dom nog niet!!




Ondergronds én bovengronds

De groep wordt opgesplitst in 3 ongelijke delen. Het Hypogeum accepteert maximaal 10 bezoekers tegelijk. Terwijl de eerste groep ondergronds gaat, wandelen de overige 20 personen in een heerlijk zonnetje door het tempelcomplex van Tarxien. Het is een mooi groot complex. Jammer dat er zoveel al is weggehaald. Waarschijnlijk hebben ze er zo'n 3000 of meer jaar geleden niet bij stilgestaan dat wij wel eens een compleet complex zouden willen aanschouwen. Zoals vaak gebeurd zijn er hele theorieën opgezet, bedacht en/of verzonnen hoe deze tempels tot stand gekomen zijn. Omdat ze al zo'n 7000 jaar geleden begonnen zijn met de bouw kan ik me niet voorstellen dat welke theorie dan ook als waarheid aangenomen kan worden. Hoezo zou men hier nooit geleefd hebben? Er zijn nergens nederzettingen gevonden die bewoning zouden verklaren. Die tempels zijn er toch echt niet vanzelf gekomen, die mensen woonden echt wel ergens. Overigens heb ik verschillende keukenkasten ontdekt in deze tempel. Weliswaar zonder etenswaren (zelfs ik moet toegeven dat dát iets teveel gevraagd zou zijn), en die ene plek is volgens mij de oven geweest... Ik geef toe dat ik meestal wel een ruime fantasie heb.

Na het tempelbezoek gaan we even lunchen. We krijgen er dit keer bijna anderhalf uur de tijd voor. Dan zou je toch denken dat je een lekkere maaltijd naar binnen kunt werken... Tussen het opnemen van de bestelling en het uiteindelijke uitleveren ervan zat bijna een uur. Niet dat we ons in de tussentijd verveelden, maar het is zo jammer dat die verrukkelijke salade binnen een kwartier opgegeten moest worden.

Omdat we 's morgens in een bus vertrokken waar we allemaal ruim 2 zitplaatsen in beslag hadden kunnen nemen en de straatjes toch wel smal zijn komt 's middags de zus van de oorspronkelijke chauffeur met een iets normaler exemplaar bus ons oppikken. De derde groep wordt in een klein dorpje gedropt, wij gaan naar het Hypogeum en de eerste groep mag nu de tempelcomplex bezoeken.

Er mag absoluut niet gefotografeerd worden in het Hypogeum. Dit om het gebouw te beschermen. Volkomen begrijpelijk, dit is nog zo mooi intact. Zonde om door onzorgvuldigheden kapot te maken. Het zou wel leuk zijn als ze dit over 1000 jaar nog kunnen bekijken. En omdat de foto's nu toch van tinternet geplukt moeten worden kan ik ze net zo goed meteen al plaatsen.
Tja, dat dacht ik dus: het uploaden van foto's vanaf je computer is niet beschikbaar in je huidige browser. Dus ook deze komen later.

De keukenkast en oven in de tempel van Tarxien.


De gids van het Hypogeum en ik gaan nog eens in gesprek over haar job...


Wat een prachtige winkel!!


Vergane glorie... maar toch heeft het wel wat!

Een kathedraal op zaterdag

Om 10 uur zouden we een rondleiding door Valletta krijgen door een plaatselijke gids. En als je dan om kwart voor 10 pas aan het ontbijt verschijnt... wordt het dooreten. Dat gaan we morgen anders doen.

De plaatselijke gids woont hier al 23 jaar en probeert over het geruis van de auto's haarzelf verstaanbaar te maken. Er komt behoorlijk wat verkeer langs! Het hotel staat in een voorstad van Valletta, op 10 minuten loopafstand van de "grote stad", die ongeveer één vierkante kilometer beslaat. Ridderverhalen en overwinningen door Maltezers op Ottomanen en andere lieden. En dan het "hoogtepunt": een bezoek aan de kathedraal St. John's Co. Waar die co voor staat kom ik niet achter, wel dat het eigenijk co-kathedraal heet. Behalve veel goud ook enkele doeken van Caravaggio, onder andere het doek waarop St. John onthoofd wordt. Weinig bloed, vooral veel fantasie nodig. In de kathedraal mag de gids alleen héél zachtjes praten.... en dus krijgt iedereen een soort hoorapparaatje mee. Je mag vast ook niet keihard in lachen uitbarsten maar wat is dat toch een prachtgezicht! De gids praat in een microfoontje en zelfs de mensen die op een normale afstand van haar staan luisteren via het hoorapparaatje.... Zo gauw ik foto's kan uploaden komt deze erbij.
Boven in de kathedraal was nog een museum, fotograferen verboden. Dus kan ik nu makkelijk doortypen. Het was maar goed dat A er niet bij was (die verbleef elders in de kathedraal) want anders had ik vast op m'n donder gekregen.... Foto volgt dus!

Van al die pracht en praal krijg je honger en het is wel echt heerlijk om op een terras te kunnen eten midden in januari :) Deze lunch zorgde er wel voor dat we het paleis niet van binnen bekeken hebben maar in plaats daarvan hebben we wel heerlijk door de straten en straatjes gedwaald.

De avond werd besloten met een voortreffelijke tapas-maaltijd bij Legligin, bestel je drinken, zij bepalen wel wat je te eten krijgt. Top! Zelfs als iedereen al uitgegeten is kun je nog rustig doorgaan, die konijn op 't eind was echt lekker :)
En na de wandeling terug een afzakkertje in het hotel met een mocktail Ellesmere Park: pineapple juice, strawberry syrup, passion fruit syrup en soda water.

Links legt de gids uit wat er te zien is en omdat ze niet hard mag praten gebruikt iedereen het hoorapparaatje...


Dit mag niet gefotografeerd worden! Zouden ze bang zijn dat we het na willen maken?


Mooie straten en galerijen! Jammer alleen dat alle winkels gesloten zijn op zaterdagmiddag.



Na een heerlijke wandeling moeten we toch wel concluderen dat er volop gebouwd werd en wordt. Wat een uitzicht vanaf de stadsmuur!